Niniejszy artykuł ma charakter odtwórczy, ma być w miarę zwięzłym zebraniem tego, co polski, astrologiczny rynek wydawniczy oferuje na temat małych aspektów. Najobszerniej małe aspekty i nie tylko omawia Bil Tierney w książce „Dynamika aspektów”. I to z tego źródła właśnie zaczerpnęłam najwięcej cytatów. Dobrym wprowadzeniem do teorii małych aspektów jest również „Astrologia od początku” Jarosława Gronerta i „Astrologia Samopoznania” Wojciecha Jóźwiaka. Małe aspekty uwzględniają w swoich interpretacjach znani polscy astrolodzy: Światosław Florian Nowicki i Łucja Wierzycka.
Prawie każdy autor wspomina o małych aspektach, trudno mi jednak w tym opracowaniu sięgać do wszystkich astrologicznych lektur.
Na naszym rynku jest już dostępne opracowanie na temat małych aspektów. Natknęłam się na nie w poszukiwaniu źródeł; szkoda tylko, że jego autorka nie podała skąd przekopiowała całe fragmenty.
Aspekt to odległość kątowa pomiędzy dwoma obiektami. Najpopularniejszymi w astrologii są tzw. duże aspekty: opozycja, trygon, kwadratura, sekstyl i koniunkcja. Opozycja jest wówczas, gdy planety leżą naprzeciw siebie dzieląc koło na pół, trygon powstaje przez podział koła na trzy równe części, kwadratura, gdy koło podzielimy na cztery równe części, natomiast sekstyl, gdy koło podzielimy na sześć równych części. Koniunkcja jest wówczas, gdy planety znajdują się w tym samym stopniu (bądź tuż obok siebie). Sekstyl i trygon uważane są za aspekty harmonijne, kwadratura i opozycja za nieharmonijne, ale też decydująca rola należy do planet, jakie je tworzą i w jakich przebywają znakach: np.: harmonijny z pozoru trygon między Księżycem a Saturnem może wnosić nieprzyjemne napięcia.
We współczesnej astrologii stosowane są również małe aspekty, które upowszechniły się za sprawą niemieckiego astrologa, astronoma i matematyka Johanna Keplera, żyjącego na przełomie XVI i XVII wieku. Nie sposób pominąć zasług współczesnego astrologa Johna Addeya na polu rozwoju astrologii harmonicznej i popularyzacji małych aspektów.
Małe aspekty powstają poprzez podział koła przez kolejne liczby naturalne. I tak: jeżeli podzielimy koło na 5 otrzymamy kwintyl, gdy podzielimy koło na 7 otrzymamy septyl, gdy podzielimy koło na 8 uzyskamy półkwadraturę, gdy podzielimy koło na 9 otrzymamy nonagon.
Zbierając aspekty mamy:
Aspekt
|
Powstaje przez podział koła na:
|
Kąt wyrażony w stopniach
|
koniunkcja
|
1/1
|
„0”
|
opozycja
|
1/2
|
180
|
trygon
|
1/3
|
120
|
kwadratura
|
1/4
|
90
|
kwintyl
|
1/5
|
72
|
sekstyl
|
1/6
|
30
|
septyl
|
1/7
|
51,43
|
półkwadratura
|
1/8
|
45
|
nonagon lub nowil lub nonyl
|
1/9
|
40
|
półsekstyl
|
1/12
|
30
|
Cytując dalej Jarosława Gronerta: „Każdy mały aspekt połączony w łańcuch jego wielokrotności tworzy razem rodzinę lub serię”, o czym również pisze Bil Tierney. Kolejne aspekty możemy zawrzeć w tabeli:
Aspekt
|
Powstaje przez podział
|
Kąt wyrażony w stopniach
|
bikwintyl
|
2/5
|
144
|
biseptyl
|
2/7
|
102,86
|
triseptyl lub tryseptyl
|
3/7
|
154,29
|
półtorakwadratura lub tryoktyl
|
3/8
|
135
|
kwinkunks
|
5/12
|
150
|
Jarosław Gronert pisze, iż małe aspekty „były używane znacznie wcześniej, lecz ich znaczenie przekazywano poprzez stulecia tylko wtajemniczonym i to wyłącznie ustnie”. Wspomina również o tym w swoim opracowaniu Bil Tierney. Przypuszczać zatem należy, iż istnieli astrologowie mniej lub bardziej wtajemniczeni. Autorzy podają również, iż małe aspekty działają subtelniej, delikatniej i mogą być odbierane nie przez wszystkich ludzi.
Zapoznajmy się teraz ze znaczeniem małych aspektów opisywanych w dostępnych książkach astrologicznych.
PÓŁKWADRATURA I PÓŁTORAKWADRATURA
Idąc za porządkiem Jarosława Gronerta zajmiemy się na początku półkwadraturą i półtorakwadraturą. Jak podaje autor: „wnoszą one szereg napięć, irytacji i tarć, powodujących rozdrażnienia, generujących wewnętrzne konflikty, bolesne rozterki i rozdarcia”. Szczegółowo opisuje znaczenie półkwadratury i półtorakwadratury aplikacyjnej i separacyjnej. Półtorakwadratura separacyjna ma być „nieuchronną koniecznością odejścia od poszukiwania przyjemności i wygód w stronę wypełniania niewdzięcznych nieraz powinności”. Zainteresowanych odsyłam do książki po więcej szczegółów.
Zgoła odmienne znaczenie podaje Wojciech Jóźwiak, który pisze, iż duch aspektów ośmiokrotnych (półkwadratury i półtorakwadratury) jest ziemski, konkretny, konstruktorski i inżynierski. Z planet pokrewne im są znaczeniem: Merkury, Saturn i Mars.
Siergiej Wroński z kolei o półkwadraturze wyraża się tak: „niepomyślny, słaby. Przynosi niewielkie opóźnienia, hamowanie. Jego wpływ jest krótkotrwały”; o półtorakwadraturze pisze natomiast „niekorzystny, słaby, wpływający jedynie w dokładnym położeniu i działający krótko. Wskazuje na niewielkie opóźnienia i szybko mijające nieprzyjemności”. Znaczenie półkwadratury i półtorakwadratury wg Wrońskiego jest właściwie identyczne.
Spójrzmy jeszcze co o półkwadraturze pisze „klasyk od małych aspektów” Bil Tierney: „ Aspekt ten może obdarzać skłonnością do upierania się przy swoim , co często prowadzi do trwania w utartych koleinach, brakiem zdolności adaptacji oraz bezkompromisowym oporem wobec koniecznych zmian w otoczeniu (…) Gdy energia półkwadratu zostanie konstruktywnie skanalizowana, może wzbudzić w nas siłę przekonania, która pozwoli niepostrzeżenie, bez ostentacji, nie ustawać w wysiłkach. (…) Ich energia najlepiej nadaje się do wykorzystania przy realizacji niezbyt wielkich zamierzeń, w wypełnianiu drobnych, codziennych obowiązków. Astrologowie twierdzą, że półkwadrat wywołuje skłonności do irytacji o rozdrażnienia oraz niewielkie tarcia i napięcia.”
Opisowi półkwadratury poświęca autor ponad dwie strony. Jak nie trudno zauważyć charakter półkwadratu łudząco przypomina charakterystykę jakości stałej, a dokładnie dwa znaki: Byka i Wodnika
Półtorakwadrat również tworzy napięcia, ale jest silniejszy i „zawierający w sobie większy konflikt zewnętrzny”, ponieważ łączy znaki żywiołu wody i ognia: Skorpiona i Lwa. Ponieważ znaki te, w przeciwieństwie do Byka i Wodnika – leżą na półkuli zachodniej – półtorakwadrat zdaniem Tierneya będzie dotyczył – najogólniej mówiąc- problemów w kontaktach międzyludzkich. Cechuje go intensywność, przynosi ekstremalne zachowania, trudno kontrolować i hamować emocje.
KWINTYL
Kwintyle w niemal poetyckim ujęciu Jarosława Gronerta mają „bogaty, choć subtelnie wyważony potencjał twórczy i wyjątkowe talenty artystyczne. Łączy się je także z wolą intensywnie zmysłowego odbierania i doświadczania wrażeń. Energia kwintyla symbolizuje zarówno kreatywno-konstruktywną, jak i hedonistyczno-niszczycielską moc pragnień”.
Wojciech Jóźwiak uważa, że kwintyle są związane z żywiołem ognia. Planety, które są połączone aspektem kwintylowym zachowują się tak, jakby odbierły wpływy Marsa, Słońca lub Jowisza, a czasem także Urana (…) Kwintyle wnoszą twórczy niepokój, niezaspokojenie, ruch do przodu, agresję w sensie pozytywnym bądź negatywnym i chęć przewodzenia”.
W ujęciu Siergieja Wrońskiego kwintyle są słabe, wpływają jedynie w dokładnym położeniu, ale ich charakter jest pomyślny. Wzmacniają kreatywność i możliwości autoprezentacji.
Wielką rolę kwintyli podkreśla Bil Tierney, powołując się na Johna Addeya pisze: „seria kwintylu łączy się z używaniem lub nadużywaniem władzy i autorytetu. Z badań Addeya wynika, że w negatywnym wydaniu grupa kwintylu jest mocno podkreślona w kosmogramach zarówno kryminalistów, jak i ofiar przemocy, rewolucjonistów (Robespierre, Danton) oraz dyktatorów (Hitler). Pozytywna ekspresja serii kwintylu widoczna jest w kosmogramach pisarzy i natchnionych artystów (Mozart) oraz naukowców (Einstein). W dalszej części przedstawia związki kwintyli ze „starożytnymi szkołami ezoterycznymi” i pentagramem. Pentagram skierowany do góry ma reprezentować twórczą siłę duchową przefiltrowaną przez umysł, a zwrócony w dół – destrukcyjne, działające w podświadomości siły, przeciwstawiające się procesom ewolucyjnym. Być może wyjaśnia to dlaczego kwintyl może symbolizować zarówno twórczą, jak i niszczącą moc umysłu.” Wg Tierneya kwintyle wskazują na rzadziej spotykane talenty, geniusz twórczy, niepospolitą przenikliwość umysłu oraz mentalny artyzm. Opisowi kwintyli poświęca znaczną część swojego opracowania.
SEPTYL
Septyle wg Jarosława Gronerta mają charakter duchowy, zachęcają do poszukiwania głębszego sensu rzeczywistości. Według Wojciecha Jóźwiaka mają charakter powietrzny. „Łączą się z wyobraźnią, twórczością i abstrakcją. Podobny duch przejawia się poprzez planety: Merkurego, Urana i Neptuna”. I znowu najobszerniej o septylach pisze Bil Tierney. Cytując Addeya: septyl może oznaczać „umiejętność wyczuwania mistycznej całości ukrytej poza częściami” oraz „zdolność do ogarnięcia intelektem formującej zasady, a tym samym uczestnictwa w dynamicznej energii, która jest zawarta w tej zasadzie” (cokolwiek miałoby to znaczyć). Tierney pisze, iż Addey odkrył, iż septyle mają być podkreślone u duchownych „lub ludzi pełniących funkcje kapłańskie”. Aspekty septylowe mają być „wyraźnie zauważalne w kosmogramach twórczych artystów”. W dalszej części powołuje się Tierney na badania Charlesa M. Grahama, który miał zauważyć, że „harmonika siódemki (lub grupy septylu) jest ważna w horoskopach artystów (podaje całą listę nazwisk).
Nie sposób ominąć odwołań do zagadnień seksualności. Wg Addeya septyle mają ograniczać ekspresję seksualną, wpływają „represyjnie” albo nawet prowadzą do celibatu.
NOWIL
Nowile lub nonagony lub nonyle są najmniej opisane w podręcznikach lub dostępny przekaz o nich jest mętny. Za Jarosławem Gronertem: nowil „uruchamia procesy wzrostu wewnętrznego, które mają być nieuchwytne, zakulisowe. Daje „ duchowe odrodzenie, wyzwolenie, inicjację, ale i kulminację wewnętrznych doznań i przeobrażeń”. Wojciech Jóźwiak pisze, iż nowil daje umiejętność „radzenia sobie z… – rzeczami, które symbolizują planety połączone tym aspektem, a także doskonalenie się… – w tych rzeczach”. Nowil to – upraszczając – mniejszy trygon. Z kolei Bil Tierney odwołuje się do wielu autorów, ale przytoczone przezeń „interpretacje wydają się być zbyt neptunowe, by na ich podstawie zdefiniować funkcję tego aspektu”. Wyciąga jednak ciekawy wniosek: „być może zasady o neptunowej orientacji są takie właśnie dlatego, że opierają się jasnym, jednoznacznym interpretacjom”.
W świetle powyższych ciekawa wydaje się być „definicja” Światosława Floriana Nowickiego : „Przyjmuje się, że znaczenie nowilu można określić przez analogię do procesu integracji XII domu z I domem, Ryb z Baranem, Neptuna z Marsem, czyli tak jakby przez analogię do procesu indywiduacji w znaczeniu Jungowskim. Czemu nie, zwłaszcza że nazwa nowil kojarzy się z nowiem, a więc z koniunkcją (syntezą) przeciwstawnych czy też dopełniających się energii Słońca i Księżyca”.
KWINKUNKS
Kwinkunks związany jest ze znakiem Panny i Skorpiona. Bil Tierney pisze, iż „jest to aspekt o wysoce korekcyjnej, terapeutycznej naturze. Skłania do wprowadzania mniejszych lub większych poprawek (zwykle w postaci zmian i eliminacji) (…) Jego zasadniczym celem jest przełamanie i usunięcie nieefektywnych postaw, które przeszkadzają w rozwoju (…) należy nań patrzeć jak na uciążliwy problem, nie dający spokoju przez dłuższy czas (…) Brak jednak kwinkunksowi intensywności i impetu , który mógłby wysunąć stwarzane przez ten aspekt napięcia na pierwszy plan świadomości” (…) Kwinkunks jest aspektem internalizacji, wszelkie zakłócenia kierują się do wewnątrz psychiki, zaburzając równowagę ciała i duszy”. Wojciech Jóźwiak pisze, że kwinkunks zwykle bywa uważany za neutralny – jak koniunkcja, czyli że zależy od tego, czy tworzące go planety lubią się czy nie. Siergiej Wroński o kwinkunksie wyraża się tak: „wstrzymujący, hamujący, rozdzielający, wywołuje sprzeczności i walkę przeciwieństw nie dając im pola do zjednoczenia się. Nasila okres niezdecydowania i bezczynności, partnerzy w miłości nie mogą znaleźć wspólnego języka.”